Oral Kanserler
Anasayfa / Orafarenks Hastalıkları / Oral Kanserler
Oral kavite neresidir?
Dudaklardan başlayıp, tonsil ön plikası ve dil terminal sulkusuna kadar olan alan oral kavite, bunun arkasında tonsilla palatinayı, ön ve arka plikayı içine alan kısım orofarinks olarak adlandırılır.
Oral kanserlerin sıklığı nasıldır?
Tüm kanserlerin yaklaşık %2-4’ünü oral kanserlerin oluşturduğu rapor edilmiştir.
Oral kavite kanserlerinde alt lokalizasyon bölgeleri nelerdir?
Oral kavitede kanser lokalizasyonları, ICD9 (The Ninht Revision of International Classification of Disease) kodları göz önüne alınarak dudak, dil, gingiva, retromolar, ağız tabanı, diğer-bukkal bölge olarak altı bölgede incelenebilir.
Yukarıdaki bölgelere göre ülkemizde oral kanserler içinde alt lokalizasyon bölgelerinin sıklıkları nasıldır, oral kanserler en sık hangi lokalizasyonda izlenir?
Ülkemizde oral kanserlerin %39’u dilde, %16’sı dudakta, %16’sı orofarinks ve tonsilde, %15’i ağız tabanında, %9’u bukkal alanda, %5’i retromolar trigon ve gingivada izlenir. Ülkemizde oral kanserler en sık dil lokalizasyonunda izlenmektedir. Yurt dışında yapılan yayınlarda dudak kanserlerinin dil kanserlerinden daha sık görüldüğü bildirilmiştir.
Oral kanserlerin cinsiyete göre görülme sıklıkları nasıldır?
Oral kanserlerin ülkemizde yaklaşık %70’i, erkeklerde, %30’u kadınlarda görülmektedir.
Oral kanserler en sık hangi yaşlarda görülür?
Oral kanserlerin %90’ı 40 yaşından sonra görülür. En sık altıncı dekadda görülür.
Oral kanserler için risk faktörleri nelerdir?
En sık risk faktörleri:
1. Sigara,
2. Tütün çiğneme alışkanlığı,
3. Alkol,
4. Kötü ağız hijyeni,
5. Uygunsuz diş protezi,
6. Güneş ışınına maruz kalmak (dudak kanseri için),
7. Genetik kanser yatkınlığı,
8. Düşük ağırlıklı meyve-sebze tüketimi,
9. Radyasyona maruz kalmak,
10. Betel cevizi çiğneme alışkanlığı (Hindistan ve Uzak Doğu’da varolan bir alışkanlıktır. Özellikle bukkal kanser etiyolojisinde rol oynar.),
11. Lökoplaki, eritroplaki gibi prekanseröz lezyon bulunması,
12. HPV tip 16 infeksiyonlarına, Ebstein-Barr ve Herpes simpleks virüslerine maruz kalmak.
Oral kanserlerin hekime en sık başvuru sebebi nedir?
Olgular en sık ağız içinde geçmemiş yara yakınmasıyla başvururlar. Ağız kokusu, ağız içinde ağrı, dişlerde sallanma, kanama, konuşmada bozulma, kulak ağrısı, trismus, boyunda kitle ve kilo kaybı diğer başvuru yakınmaları olabilir.
Oral kanserlerde en sık hangi histopatolojik tipe rastlanır?
Skuamöz hücreli kanser (epidermoid kanser, yassı hücreli kanser olarak da bilinir).
Ağız veya dudakta geçmeyen bir yaradan biyopsi almak için ne kadar süre beklenmelidir?
Ağızda ve dudakta nedeni belli olmayan lezyonlar, 10 günden uzun süredir varsa ve özellikle progresyon gösteriyorsa mutlaka biyopsi alınmalıdır.
Dudak kanserleri dudağın en sık hangi alanında görülür?
En sık alt dudakta, ikinci olarak üst dudakta, %1’den az olguda ise ağız komissüründe görülür.
Dil kanserleri en sık dilin hangi lokalizasyonlarında görülür?
Dil kanserleri en sık dilin lateral orta kısmında, ikinci olarak dilin 1/3 ön kısmında görülür. Dil kanserleri vejetan kitle görünümünde olabildiği gibi eroziv karakterde de olabilir.
Bukkal mukoza kanserleri en sık hangi bölgede görülür?
Alt ve üst dişlerin birleşme hizasına denk gelen bukkal alan, bukkal kanserlerin en sık görüldüğü alandır.
Oral kanserler boyunda en sık nereye metastaz yapar?
Dudak kanserleri ve dil kanserleri ilk olarak submental ve submandibuler boyun alanlarına metastaz yapar. Dudak tümörlerinde tümör büyüklüğü arttıkça metastaz olasılığı artarken, dil tümörlerinde tümör büyüklüğü ile metastaz riski arasında korelasyon yoktur. Bukkal tümörler boyun üst kısmı dışında parotid bölge gibi daha lateral alanlara metastaz yapar. Retromolar trigon, dil kökü ve dilin arka kısmındaki kanserler retrofaringeal alana metastaz yapabilir. Genellikle bütün oral kanserler boyun metastazları ilerledikçe, daha derin lenf nodlarına, vena jugularis interna çevresinde metastaz yapar. Dil kanlanması fazla bir organ olduğundan metastazları diğer oral yapılardan daha sık görülür. Dudak kanserlerinde metastaz oranı daha düşükken, dilin ön kısmı ve bukkal bölgede daha yüksek, dilin arka kısmında ve dil kökünde daha da yüksektir. Arka alana doğru gidildikçe metastaz oranı artar.
Oral kanserlerde tedavi planı nasıldır?
Oral kanserlerde cerrahi ilk seçenektir. Çıkarılabilen tümörlerin, uygun cerrahi sınırlarla çıkarılması önerilir. Boyuna metastaz varsa boyun diseksiyonu da yapılmalıdır. Ek olarak lezyonun lokalizasyonuna ve yaygınlığına göre radyoterapi ve kemoterapi tedaviye eklenebilir. İnoperable olgularda radyoterapi ve kemoterapi ilk tercihtir.
Oral kanserlerde beş yıllık yaşam şansı açısından lokalizasyonun önemi nedir?
Kanlanmanın dolayısıyla metastaz riskinin daha yüksek olduğu dil, dil kökü, retromolar trigon tümörlerinde prognoz daha kötü iken, dudak tümörlerinde daha iyidir.