Gırtlak kanseri nedir? Gırtlağın neresinden kaynaklanır?
Gırtlak kanseri baş boyun bölgesinin en sık görülen kanseridir. En sık ses tellerinden kaynaklanır. Ses tellerinin hemen üst bölümünden kaynaklanabildiği gibi çok nadiren ses tellerinin alt kısmından kaynaklanabilir.
En sık hangi kanser çıkar?
En sık görülen kanser skuamoz hücreli kanser tipidir. Diğer tiplere neredeyse hiç görülmezler.
Gırtlak kanseri neden ortaya çıkar?
Gırtlak kanserinin tüm dünyada bilinen en önemli risk faktörü sigara ve alkoldür. Sigara içenlerde kanser daha çok ses tellerinde çıkarken alkol kullanımı fazla olanlarda ise ses tellerinin üzerinden çıkar. Sigara ve alkol kullanımı olmayanlarda gırtlak kanseri nerdeyse hiç görülmez. Nadiren halk arasında “siğil” olarak bilinen HPV virüsü de gırtlak kanserine yol açabilir. Sesi kötü kullanmak gırtlak kanserine sebep olmaz.
Gırtlak kanserinin bulguları nelerdir?
En önemli bulgusu ses kısıklığıdır. 2 haftayı geçen ses kısıklığı her zaman önemlidir. Giderek artan solunum sıkıntısı, öksürükle ağızdan kan gelmesi, yutma zorluğu ve boyunda kitle çıkması gırtlak kanserinin sık başvuru bulgularıdır.
Gırtlak kanserinin tanısı nasıl konulur?
Hastaların tanısını koyarken endoskopi muayene ile gırtlağın içi değerlendirir. Bu zor bir muayene değildir. Muayene koltuğunda kolaylıkla yapılabilir. Eğer muayenede şüpheli bir lezyon görürsek bu lezyon genel anestezi ile küçük biyopsiler yaparak tanıyı kesinleştiriyoruz. Yine kanserin yayılma durumunu değerlendirmek için hastalardan bilgisayarlı tomografi, magnetik rezonans ve gerekirse PET istiyoruz.
Tanı kesinleşince tedavi nasıl planlanıyor?
Kesin sonuç kanser gelirse hastalığın evresine ve yerleşimine göre çeşitli tedavi yöntemleri planlanır. Başlangıç evresindeki seçilmiş kanserlerde sadece radyoterapi tedavisi verilebilir. Ancak gırtlak kanserinin birçok hastada tedavisi cerrahidir. Yapılan cerrahi tümörün büyüklüğü ile orantılıdır. Bazı cerrahi tekniklerde hastanın nefes almak için boynuna açılan delik kalıcı olurken bazı tekniklerde bu deliği bir süre sonra kapatabiliyoruz. Yine gerekli gördüğümüz hastalarda ameliyattan sonra ek olarak radyoterapi veya kemoterapi tedavisi verebiliyoruz. Gırtlak kanserinin ameliyatında en sık tümörün yayıldığı yer boyun olduğu için gerekli vakalarda boyun diseksiyonu dediğimiz ek cerrahiler yapmak zorunludur.
Tedavi bitince nasıl bir süreç izleniyor?
Hastanın tedavisi bitince ilk bir yılda 2-3 ay aralıklarla hastayı kontrole çağırıyoruz. Sonraki yıllarda kontrol süremizi 6 aylık periyotlarla devam ediyoruz.
Ameliyattan sonra hastalar konuşabiliyor mu?
Uygulanan ameliyat tekniğine göre oluşacak ses kaybı farklıdır.
Gırtlağın hepsi alındığında hastalar konuşamazlar. Bu durumda hastaların konuşmasını 3 teknikle sağlayabiliyoruz. Bunlardan en iyisi hastanın yuttuğu hava ile konuşmasıdır. Bu teknik en iyi yöntemdir. Eğer hasta bu teknikle konuşamazsa diğer teknik olan hastaya küçük bir ameliyatla uyguladığımız ses protezi yöntemi ile hastalar rahatlıkla konuşabilir. Özellikle çok yaşlı hastalar bu iki yöntemi de kullanamaz ise elektrolarenks dediğimiz boyuna değdirilerek ses çıkaran bir cihazla hastaların konuşmasının sağlıyoruz.
Beklenen sağkalım süresi ne kadardır?
Hastalığın evresi sağkalımı belrileyen en önemli faktördür. Ancak akciğer, beyin kanseri gibi hastalıklarda karşılaştırıldığında uzun yıllar hastalıksız yaşam beklentisi vardır. Özellikle erken evre kanserlerde normal yaşam süresi beklenir.
